Moedig of laf

Is de mens moedig of laf, was de vraag die het Citatenmuseum stelde. "Tja," dacht ik "het hangt er natuurlijk maar vanaf hoe je het bekijkt." Het is een te voor de hand liggend voorbeeld maar de lafste actie van deze week is natuurlijk de Italiaanse kapitein Schettino van het cruiseschip Costa Concordia. Het schip stond op het punt te zinken en hij verliet terwijl er nog mensen aan boord waren de boot. Hij schijnt gestruikeld te zijn en zo in een reddingsboot te zijn gevallen. Right! Waarschijnlijk was hij zo bang dood te gaan dat lijden onder een laffe leugen hem een beter alternatief leek. Het is ook te makkelijk om zijn actie te vergelijken met de band van de Titanic. Toch doe ik het. Zij speelden moedig door en dat heeft hen memorabel gemaakt. Laf of moedig, als je het maar extreem doet blijft het mensen altijd bij.

Extreme gevallen genoeg van moedige of laffe daden zijn er in de Tweede Wereldoorlog. Hitler die aanvoelde dat hij de oorlog ging verliezen en in het laatste oorlogsjaar nog heel veel mensen op laffe wijze de dood injoeg en uiteindelijk zichzelf. Anne Frank die tot in het einde bleef geloven in een betere wereld is nu het icoon voor moedig meisje.

Waarom is de ene mens moedig en de andere laf? De Kelten geloofden in reïncarnatie en vonden ze het niet erg om te sterven. De Christenen en de Romeinen waar ze tegen vochten hadden een andere overtuiging, zij hechtten aan het leven. De Kelten leken dus dapperder omdat ze niet bang waren voor de dood. En er is weinig veranderd. Wij vinden Islamitische fundamentalisten maar laf, ze plegen zelfmoordacties waar veel onschuldigen aan sterven. Die fundamentalisten zijn in de ogen van hun geloofsgenoten moedig.

Moedig of laf, het is altijd een delicate balans. Iemand die openlijk over zijn kwetsbaarheden durft te praten, vinden we moedig. Maar als iemand dat teveel doet, ergeren we ons eraan. En iedereen kent voorbeelden van relaties waarvan we het moedig vinden dat de partners bij elkaar blijven en laf wanneer ze kiezen uit elkaar te gaan. Of juist weer andersom.

De wil om te leven is ontzettend sterk. En volgens mij is dat wat mensen moedig of laf maakt. Als je een overvaller overmeestert, doe je dat vanuit je wil om te overleven en word je moedig. Maar als je voortijdig een cruiseschip verlaat, doe je dat ook omdat je wilt blijven leven. Al is het laf. De band van de Titanic koos er in hun laatste uren voor te doen wat hun leven zin gaf, muziek maken.
Ze leven nog steeds.